Polska i ŚwiatPodkarpacie jest regionem z bardzo bogatą ofertą turystyczną. W naszym regionie istnieje wiele miejsc wartych odwiedzenia, a szczególnie ciekawe i imponujące swoją architekturą są zamki. Gdzie w województwie podkarpackim możecie je znaleźć? I jak wyglądają? Sprawdzamy!
Zamki są symbole historii polskiego państwa. Za czasów, kiedy nasz kraj był jedną z największych europejskich potęg, bogate rody szlacheckie i średniowieczni władcy budowali siłami swoich podwładnych imponujące zamki. Niektóre z nich przetrwały do dzisiaj i odrestaurowane pełnią przeróżne funkcje, od siedzib sądów, przez luksusowe hotele, po centra kulturalne i naukowe. Po niektórych zostały tylko ruiny, które i tak mogą zrobić na turystach ogromne wrażenie.
Wśród najbardziej imponujących podkarpackich zamków zachowanych będących w bardzo dobrym stanie są te w Łańcucie, Krasiczynie, Baranowie Sandomierskim, Rzeszowie, Przecławiu, Sanoku, Tarnobrzegu, czy Przemyślu. Ruiny zamków znajdziecie z kolei m.in. w: Fredropolu, Odrzykoniu, a także we wsi Manasterzec.
reklama
Poznajcie bliżej podkarpackie zamki!
reklama
ZAMEK w ŁAŃCUCIE
1 z 20
Fot. Janusz Pruchnik / Wikimedia Commons
00
Udostępnij
Zamek w Łańcucie jest bez wątpienia jednym z najpiękniejszych obiektów, który śmiało można nazwać „perełką Podkarpacia”. Został wzniesiony w XVII wieku na polecenie Stanisława Lubomirskiego, a władali nim kolejno rody Lubomirskich i Potockich. Zamek był otoczony trudnymi do zdobycia fortyfikacjami bastionowymi, które pomogły uchronić obiekt przed „Potopem Szwedzkim”.
W XVIII wieku Izabela z Czartoryskich Lubomirska zdecydowała o przekształceniu fortyfikacji w malownicze ogrody, przez które prowadzi przepiękna aleja spacerowa, która wraz z parkiem zachwyca turystów do dzisiaj. Obecnie zamek jest czynny do zwiedzania, a jego wnętrza są wypełnione ekspozycjami zawierającymi mnóstwo dzieł sztuki. Jego dawne kształty możemy oglądać także dzięki temu, że zamek nie ucierpiał w czasie II wojny światowej. Na terenie zamku znajdują się także m.in. wozownia i storczykarnia.
Zamek w Krasiczynie (pow. przemyski) nie bez powodu jest określany jedną z najpiękniejszych tego typu budowli w Polsce. Jest to obiekt murowany w stylu renesansowo-manierystycznym, który zaczęto wznosić końcem XVI wieku. Właścicielami zamku był ród Krasickich, a budowla pełniła początkowo rolę obronną. W XVII wieku zamek został przekształcony w rezydencję przypominającą prawdziwie baśniowe klimaty. Każde ze skrzydeł budynku zwieńczoną basztą o różnym wyglądzie i nazwach (Boska, Papieska, Królewska, Szlachecka).
W XVIII wieku zamek został w dużej mierze zniszczony podczas najazdu wojsk rosyjskich i kozackich. W XIX wieku obiekt przejął ród Sapiehów, a w trakcie II wojny światowej niestety ponownie stał się areną wojennej zawieruchy i został ograbiony. Obecnie można zwiedzić część zamkowych komnat, a także przyzamkowy park. We wnętrzu funkcjonuje też hotel i restauracja.
Zamek w Baranowie Sandomierskim (pow. tarnobrzeski) został wzniesiony w XVI wieku na miejscu szlacheckiego dworu rodu Baranowskich. Obecny wygląd obiektu jest z kolei efektem działań rodu Leszczyńskich. Później zamek przechodził w ręce rodów: Wiśniowieckich, Lubomirskich, Potockich i Krasickich.
Jeszcze w XIX wieku jego właścicielem został Feliks Dolański, którego sumptem przeprowadzono remont obiektu po potężnym pożarze. Niestety w czasie II wojny światowej zamek znów został bardzo zniszczony. Za czasów PRL baranowski zamek ponownie odbudowano, dzięki czemu w pewnym stopniu przywrócono mu jego kształt i blask. Aktualnie część tego obiektu pełni funkcję hotelową oraz restauracyjną. Fragment zamku można jednak zwiedzać z przewodnikiem.
W stolicy województwa podkarpackiego również możecie znaleźć imponujący obiekt budowlany. I nie chodzi tym razem o wieżowiec Olszynki Park, a o zlokalizowany niedaleko Zamek Lubomirskich. Mimo, że pierwsze wzmianki o zabudowaniach obronnych w Rzeszowie pochodzą z XVI wieku, to zamek z prawdziwego zdarzenia powstał tu właśnie za sprawą rodu Lubomirskich w XVII wieku. Obiekt był wielokrotnie przebudowywany, wzmacniano także jego rolę obronną. Niestety ze względu na działania wojenne, a także losowe sytuacje, zamek z tamtych czasów nie przetrwał. Od 1820 roku zarządzały nim władze zaboru austriackiego, a w XIX wieku strawił go w dużej mierze ogromny pożar. Jeszcze w 1902 roku planowano jego renowację, jednak stan budowli był tak opłakany, że trzeba było ją wyburzyć. Później jednak zamek odbudowano, próbując mu nadać kształt oryginału z XVIII wieku.
Rzeszowski zamek ma także czarne karty w swojej historii. Za czasu władz austriackich było tu więzienie, w trakcie II wojny światowej życie z rąk hitlerowców straciło tu wielu Polaków, a za czasów PRL torturowano tu członków ruchu oporu i działaczy antykomunistycznych, na których później wykonywano egzekucje. Aktualnie Zamek Lubomirskich jest siedzibą Sądu Okręgowego w Rzeszowie. Mimo, że na co dzień nie ma możliwości jego zwiedzania, od czasu do czasu zamek otwiera się na turystów, którzy mają możliwość zwiedzenia jego niewielkiej części, podziemi oraz dziedzińca.
8 z 20
Fot. Bartosz Leja
00
Udostępnij
Dziedziniec Zamku Lubomirskich w Rzeszowie.
ZAMEK w SANOKU
9 z 20
Fot. Lowdown / Wikimedia Commons
00
Udostępnij
Historia zamku w Sanoku rozpoczyna się już przed XVI wiekiem, jednak to właśnie wtedy za sprawą królowej Bony obiekt przebudowano na styl renesansowy. Na miejscu znalazły się wtedy m.in. potężny budynek mieszkalny, łaźnię królewską, studnię i zabudowania gospodarcze. Już wtedy można było podziwiać górzyste krajobrazy oraz płynący niżej San.
Także i tego zamku nie ominęła niestety wojenna zawierucha. Budynek ucierpiał w trakcie zaboru austriackiego, a także podczas I oraz II wojny światowej. Zamek jednak odbudowano, a obecnie jest siedzibą Muzeum Historycznego. W środku znajdziecie imponujące wystawy prezentujące m.in. sztukę cerkiewną, historycznej zbroje, a także wielką ekspozycję przejmujących dzieł wybitnego polskiego malarza urodzonego w Sanoku, Zdzisława Beksińskiego.
Zamek Kazimierzowski górujący nad Przemyślem również jest miejscem wartym odwiedzenia. Jego właścicielem był wszak sam król Kazimierz Wielki, czyli ten, który „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. Właśnie za jego poleceniem drewniane zabudowania zmieniono na wielką, murowaną budowlę. Wraz z kolejnymi latami i wiekami zamek przebudowywano, a sam obiekt zmieniał swój kształt i charakter.
Za sprawą działań wojennych także i ten zamek ucierpiał, co w XVIII wieku próbował zmienić ówczesny starosta przemyski i późniejszy król Polski – Stanisław Poniatowski. Sporą część zamku odrestaurowano w XX wieku, a jego oficjalne otwarcie w nowym-starym obliczy odbyło się w 2013 roku. Aktualnie mieści się tutaj siedziba Przemyskiego Centrum Kultury i Nauki ZAMEK. Jego zwiedzanie z niewielkimi wyjątkami możliwe jest przez cały rok.
Zamek w Przecławiu w powiecie mieleckim jest zdecydowanie mniej znany od swoich powyższych poprzedników. Według wielu osób jest to jednak jedna z najbardziej malowniczych renesansowych rezydencji arystokratycznych w naszym kraju. Pierwotnie obiekt został zbudowany przez Mikołaja Ligęzę już w XVI wieku. Następnie nabył go ród Reyów, którzy władali nim aż do 1944 roku. Po II wojnie światowej znajdowała się tu siedziba jednego z Państwowych Gospodarstw Rolnych. W kolejnych latach w pożarze spłonęła niestety jego spora część, a ogień strawił wiele pomieszczeń.
W 2005 roku zamek przejęła rodzina Tyszkiewiczów, za sprawą których przeprowadzono jego generalny remont, a także odrestaurowano okoliczny park. Aktualnie znajduje się w tym miejscu hotel i restauracja.
14 z 20
Fot. Henryk Bielamowicz / Wikimedia Commons
00
Udostępnij
Zamek w Przecławiu.
ZAMEK w TARNOBRZEGU - DZIKOWIE
15 z 20
00
Udostępnij
Zamek w Tarnobrzegu jest najcenniejszym zabytkowym zespołem budynków w tym mieście. Co ciekawe, początku późniejszej rezydencji sięgają jeszcze czasów średniowiecznych, a pierwszy murowany dwór wzniesiono w tym miejscu już w XV wieku. W XVII wieku do tej budowli dobudowano kolejną część, czyli korpus główny obecnego zamku, a inicjatorem tego przedsięwzięcia był Michał Stanisław Tarnowski. Także wtedy rozpoczęto wznoszenie murów obronnych fortalicji. Rozbudowę kontynuowano w XVIII wieku, a obiektowi nadano stylistyczne cechy późnego baroku. W kolejnych latach zlikwidowano także fortyfikacje, a zamek uzyskał charakter pałacu. W 1809 roku podczas wojny polsko-austriackiej obiekt uległ niemal całkowitemu zniszczeniu.
Po powstaniu listopadowym w pałacu w Dzikowie (obecnie część Tarnobrzega) na stałe zamieszkali wspomniani Tarnowscy, którzy odbudowali zniszczone mury w stylu neogotyckim. Niestety odrestaurowany zamek spłonął prawie w całości w 1927 roku. Obiekt zdołano odbudować i nadano mu wówczas cechy stylowe baroku. W prawie niezmienionym kształcie zamek w Dzikowie można zwiedzać także w czasach obecnych.
Z dawnego zamku we Fredropolu (pow. przemyski) pozostała już jego niewielka część, a obiekt popada w coraz większą ruinę. Za lat swojej świetności była to imponująca budowla, ponieważ składała się z czterech skrzydeł zwieńczonych bastionami. Zamek został zbudowany prawdopodobnie w XVI wieku sumptem rodu Fredrów i według historycznych przekazów, był obiektem obronnym otoczonym murem.
Kolejne lata i wieku przyniosły jednak trudne czasy powiązane z wojnami. Ataki Szwedów i Tatarów doprowadziły do jego upadku. Mimo wielokrotnych zmian właścicieli i prób jego odbudowy, żaden z tych pomysłów nie został zrealizowany.
ZAMEK w ODRZYKONIU (ruiny)
18 z 20
00
Udostępnij
Mimo, że po zamku Kamieniec w Odrzykoniu (pow. krośnieński) pozostały już wyłącznie ruiny, to sam kształt tej budowli i jej pozostałości mogą zrobić na turystach ogromne wrażenie. Pierwsze historyczne źródła wspominały o tym miejscu już w XIV wieku. Przed wiekami właścicielami zamku były po połowie rody Firlejów i Skotnickich, którzy toczyli między sobą wieloletnie zatargi. Co ciekawe, to właśnie ich historia stała się inspiracją do dzieła Aleksandra Fredry pt. „Zemsta”.
Niestety zamek w Odrzykoniu został mocno zniszczony podczas Potopu Szwedzkiego. Pomimo wielu prób jego odbudowy, aż do dziś jest to malownicza, ale jednak ruina położona na odrzykońskim wzgórzu. Zamek jest jednak dostępny dla zwiedzających.
Jedynie ruiny zostały także po zamku na wzgórzu Sobień we wsi Manasterzec w powiecie leskim. Okazję do jego bezpłatnego zwiedzenia mają więc turyści, którzy jadą w kierunku Bieszczadów. Można stamtąd podziwiać przepiękną okolicę doliny Sanu. Według historycznych źródeł, pierwsze zabudowania istniały tam już w XIII wieku, a w kolejnych stuleciach powstały w tym miejscu drewniane budynki otoczone kamiennym murem z basztą.
Ruiny, które zwiedzający mogą oglądać w obecnych czasach, są pozostałością murów, które zostały zbudowane za czasów króla Kazimierza Wielkiego. W XIV wieku zamek Sobień przejął ród Kmitów, jednak w kolejnych latach pozostawał niezamieszkany. Zaczął więc popadać w ruinę już od XVI wieku. Do tego wojenna zawierucha kolejnych wieków dopełniła dzieła zniszczenia. Wciąż jednak klimatyczne ruiny mogą być miejscem na ciekawą wędrówkę.
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.